કયા ખર્ચા તેમજ રોકાણો પર TAX બચાવી શકાય ; સેક્શન 80C અંતર્ગત 14 મહત્વના મુદ્દા ,

દર વર્ષે આપણે ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ભરીએ છીએ ત્યારે આપણામાંથી મોટા ભાગના સૌથી પહેલા ટેક્સ બચાવવાના રસ્તાઓ શોધે છે. તો આ લોકો માટે એક સારા સમાચાર છે. આપણી સરકારએ કરદાતાઓને ટેક્સ બચાવવાનો એક મોખરાનો ઉપાય આપ્યો છે  ,

આ કલમ હેઠળ કરદાતા રૂપિયા ₹1,50,000 સુધીની કપાત (Deduction) મેળવી શકે છે. આનો અર્થ એ કે તમે આ કલમ હેઠળ યોગ્ય રોકાણો કે ખર્ચાઓ બતાવીને તમારે કુલ ₹1.5 લાખ સુધીની આવક પર કોઈપણ પ્રકારનો ટેક્સ ભરવાનો રહેશે નહીં.

તમારી કે તમારા જીવનસાથી અથવા બાળકોના નામે લેવાયેલી પોલિસી માટે ચૂકવાયેલ પ્રીમિયમ કપાતપાત્ર છે.
નોંધ: પોલિસી થર્ડ પાર્ટી (માતા-પિતા, ભાઈ-બહેન) માટે હોય તો કપાત (Deduction) મળતી નથી.

2.PPF (Public Provident Fund)

પ્રત્યેક ભારતીય નાગરિક માટે ઉપલબ્ધ સુરક્ષિત રોકાણ યોજના. PPFમાં કરેલું રોકાણ વ્યાજ પણ મુક્ત છે અને આ મુડી રોકાણ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર ,

3.EPF (Employees Provident Fund)

જેમના પગારમાંથી EPF કપાત થાય છે તેમનો આ ભાગ પણ 80C હેઠળ ગણવામાં આવે છે. નોકરીયાત લોકો માટે આ ખાસ ફાયદાકારક છે.

4.NSC (National Savings Certificate)

પોસ્ટ ઑફિસની આ પૉલિસી એક નિશ્ચિત આવક આપે છે અને રોકાણ પર મળતી વ્યાજની રકમ પણ 80C હેઠળ ગણાય છે. (જ્યારે તે પાછું NSCમાં જ રિ-ઇન્વેસ્ટ થાય છે).

5.ELSS (Equity Linked Saving Scheme)

ટેક્સ બચાવ સાથે શેરબજારમાં રોકાણ ઈચ્છતા લોકો માટે ELSS મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં 3 વર્ષનું લોક-ઇન પિરિયડ હોય છે અને તે 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે.

6.પાંચ વર્ષથી વધુ મુદતની FD (Tax Saving Fixed Deposit)

બેંકની એવી FD જેમાં 5 વર્ષ સુધી પૈસા રોક્યા હોય અને જે ખાસ કરીને ટેક્સ બચવવા માટે ડિઝાઇન કરાયેલી હોય તેમ પણ કરમુક્તિ મળે છે.

7.હોમ લોનનો મુખ્ય હપ્તો (Principal Repayment of Housing Loan)

જો તમે હોમ લોન લીધેલી છે તો તેના મુખ્ય હપ્તા પર મળતી રકમ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે. (વ્યાજ ભાગ અલગથી કલમ 24(b) હેઠળ આવે છે.)

8.રજિસ્ટર્ડ હાઉસ ખરીદી વખતે સ્ટેમ્પ ડ્યૂટી અને રજીસ્ટ્રેશન ફી

ઘર ખરીદતી વખતે ભરાતી સ્ટેમ્પ ડ્યૂટી અને રજીસ્ટ્રેશન ચાર્જીસ પણ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે – પણ ખરીદીના વર્ષે જ તેને ક્લેમ કરવું પડે છે.

9.સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના (Sukanya Samriddhi Yojana)

માતાપિતા તેમના દીકરીના નામે આ યોજના હેઠળ ખાતું ખોલી શકે છે. તે રોકાણ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે.

10.સ્કૂલ ફી (Children’s Tuition Fees)

બે બાળકો સુધીની સ્કૂલની ટ્યુશન ફી (માત્ર ટ્યુશન ફી) પણ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે. એમાં માત્ર માન્ય શૈક્ષણિક સંસ્થા હોય તે જરૂરી છે.

11.સિનીયર સિટીઝન માટે SCSS (Senior Citizens Saving Scheme)

60 વર્ષથી વધુ ઉંમર ધરાવતા નાગરિકો માટે વિશેષ બચત યોજના. આ યોજના હેઠળના રોકાણ પર 80C કપાત મળે છે.

12.પોસ્ટ ઑફિસ ટાઈમ ડિપોઝિટ (5 વર્ષ)

પોસ્ટ ઑફિસની 5 વર્ષની મુદતની ટાઈમ ડિપોઝિટ પણ 80C હેઠળ કપાત પાત્ર છે – આ પણ ખાસ ટૅગવાળી FD હોય છે.

13.ULIP (Unit Linked Insurance Plan)

વીમાની સાથે રોકાણનો સંયોજિત પ્લાન. ULIPમાં કરેલા રોકાણ પર પણ 80C હેઠળ કપાત મળે છે.

14.NPS Tier-I Account (80CCE સાથે જોડાયેલ)

જો તમે Tier-I NPS એકાઉન્ટમાં રોકાણ કરો છો તો તેનો થોડો ભાગ 80C હેઠળ આવે છે. વધુમાં Section 80CCD(1B) હેઠળ 50,000 રૂપિયા વધારાની છૂટ પણ ઉપલબ્ધ છે.

મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ

• કુલ મળીને 80C, 80CCC અને 80CCD(1) હેઠળ મળતી છૂટ ₹1,50,000 સુધી જ હોઈ શકે છે.
• દરેક આવકના સ્ત્રોત અનુસાર યોગ્ય દસ્તાવેજો હોવા જરૂરી છે.
• ખોટો કે બિનઅનુરૂપ ક્લેમ કરવાથી નોટિસ આવી શકે છે.

કલમ 80C દરેક કરદાતા માટે સૌથી વધુ ઉપયોગી કલમ છે. જો તમે યોગ્ય રીતે પ્લાનિંગ કરો અને વર્ષ દરમ્યાન રોકાણ કરો, તો વર્ષના અંતે ઘણો ટેક્સ બચાવી શકો છો. દરેક ખર્ચ અને રોકાણનો યોગ્ય દસ્તાવેજ રાખો અને જરૂર પડે તો નિષ્ણાતની સલાહ લો.